Drewniana architektura sakralna (maleńkie kapliczki, kościoły i cerkwie) to kolejne bezcenne dziedzictwo ilustrujące przeszłość mieszkańców naszego kraju, a szczególnie regionu, który opisuję na tym portalu (Kujaw, Pałuk i Wielkopolski). Sakralne zabytki wzniesione w drewnie to unikalne perły architektury, w których wnętrzu umieszczono skarby wiary, kultury i sztuki naszych przodków. Ze względu na liczne pożary i smutną historię, do naszych czasów przetrwały niestety nieliczne z nich. Drewniane świątynie wzniesione ręką anonimowych cieśli, budzą nasz zachwyt swoimi polichromowanymi wnętrzami, gotyckimi i barokowymi rzeźbami czy obrazami wykonanymi przez dawnych mistrzów, oraz efektownymi dekoracjami (m.in. intarsje, inkrustacje) ludowych snycerzy. Tym razem zapraszam w podróż do Strzelec, miejscowości o bardzo starym rodowodzie w gminie Mogilno.
Wieś położona jest 11 km na wschód od Mogilna, 8,5 km na północny zachód od Strzelna, przy drodze wojewódzkiej nr 255 do Pakości, w pobliżu Jeziora Pakoskiego. W XI w. (1065 r. – tzw. falsyfikat mogileński, bezcenny dokument dla badaczy przeszłości regionu Kujaw, Wielkopolski i Mazowsza) wymieniana jest jako własność klasztoru benedyktynów w Mogilnie (dawna nazwa Lubieszewo). Od XIII w. (1215 r.) zaczął ją stopniowo przejmować klasztor norbertanek w Strzelnie, w którego posiadaniu była do I rozbioru. Obecnie wieś zamieszkuje ok. 520 osób (szósta co do wielkości w gminie), z których część pracuje na własnych gospodarstwach rolnych.
Najcenniejszym zabytkiem w Strzelcach jest parafialny kościół pw. Narodzenia NMP z I poł. XVII w., zbudowany na miejscu wcześniejszego z przełomu XIII/XIV w., który uległ spaleniu. Kościół jest orientowany, jednonawowy, drewniany, zbudowany w konstrukcji zrębowej. Wyjątek stanowi kruchta o konstrukcji szkieletowo-ramowej. Wysoki dach (widoczny z daleka) jest dwuspadowy i kryty dachówką. Świątynia była kilkukrotnie przebudowywana i odnawiana, co doprowadziło do utraty cech stylowych.
Wnętrze kościoła zdobi wystrój z XVII i XVIII w., którego głównymi elementami są trzy ołtarze: główny rokokowy, dekorowany pięknymi ornamentami (II poł. XVIII w.) z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem (czczonej i obdarzonej kultem zapewne od dawna, wskazuje na to nałożona korona na wizerunek MB); dwa boczne (lewy z XVIII w., a prawy z początku powstania świątyni). W zwieńczeniu prawego ołtarza namalowana jest dramatyczna scena „Ofiary Abrahama” z 1 poł. XVII w. Warto również zwrócić uwagę na drewniany krucyfiks wykonany przez rzeźbiarza ludowego z Rzadkwina – Józefa Glanca.
Kościół urokliwie prezentuje od strony prezbiterium, na tle otaczającej go zieleni, oraz z drugiej strony drogi na tle kamiennego muru. Przy kościele znajduje się XVIII-wieczna (odnowiona w 1984 r.), drewniana dzwonnica o konstrukcji słupowo-ramowej (dzwon został odlany w Toruniu w 1766 r., ozdobiony plakietkami ze św. Florianem i św. Michałem Archaniołem), kostnica, kapliczka i grota maryjna. Obchodząc teren wokół świątyni zobaczymy także dwa grobowce (jeden rodziny Mejerów, drugi niestety bez tablicy nagrobnej), oraz obelisk z okazji 2000 lat chrześcijaństwa za pontyfikatu papieża Polaka – Jana Pawła II. Z kościelnego wzniesienia rozciąga się piękna panorama na wąską rynnę polodowcowego Jeziora Pakoskiego.
Obiekt dla zwiedzających dostępny jest z zewnątrz, ewentualnie można wcześniej umówić się z księdzem proboszczem, któremu pragnę serdecznie podziękować za możliwość zrobienia zdjęć wnętrza świątyni. Zachęcam również do uczestnictwa w Mszy świętej i zwiedzania przed nabożeństwami (wtorek, czwartek, sobota – godzina 17:00, niedziela – godz. 8:00, 12:00).
W parafii obchodzony jest odpust ku czci Narodzenia NMP (08.XII), a całodzienna adoracja odbywa się 16 czerwca. W skład parafii wchodzą następujące miejscowości: Białotul, Głogówiec, Góra, Krzyżanna, Lubieszewo, Kunowo (część), Ratowo, Strzelce i Strzelce-Huby. Proboszcz zarządza również sąsiednią parafią w Rzadkwinie.
Ciekawostka
W Strzelcach zachował się ceglany dwór z początku XX wieku, wymurowany na planie prostokąta, na kamiennej podmurówce i podpiwniczony.
Damian Rybak
Fotogaleria – drewniany kościół pw. Narodzenia NMP w Strzelcach:
Zobacz FILM o drewnianym kościele pw. Narodzenia NMP w Strzelcach, CZTERY PORY ROKU Z LEGENDĄ O STRZELCACH, więcej informacji o Szlaku Mogileńskim 😉
Atrakcje turystyczne w najbliższej okolicy:
- Bazylika św. Trójcy, Rotunda św. Prokopa w Strzelnie, Romańskie Muzeum,
- Ciechrz – wieś z historią sięgającą ponad 950 lat,
- Izba Kujawska im. Jerzego Wojciecha Szulczewskiego w Ciechrzu,
- Klasztor pobenedyktyński i gotycki kościół św. Jakuba w Mogilnie,
- Żelazny most kolejowy w Żabnie, Kunowie, Pakości, Przedbojewicach,
- Pałace i dwory w: Czarnotulu, Szczeglinie, Bronisławiu, Broniewicach, Janikowie Ostrowie, Górkach, Strzelcach,
- Gotyckie kościoły w Janikowie Ostrowie, Trlągu, Kwieciszewie i Gębicach,
- Drewniany kościół w Wylatowie, Kamieńcu, Parlinie, Rechcie,
- Kościół pw. św. Bonawentury i relikwie krzyża św. w Pakości,
- Kalwaria Pakoska – miejsce kultu Męki Pańskiej,
- „Jezioro Szmaragdowe” i Centrum Nurkowe w Piechcinie,
- Naziemna kolej linowa z Piechcina do Janikowa,
- Schrony bojowe z 1939 r. w Bystrzycy przed Mogilnem,
- Sanktuarium Matki Bożej w Markowicach, Gotycka Madonna,
- Historyczno-etnograficzne muzeum w Chabsku,
- i wiele innych atrakcji, o których wkrótce na portalu dziedzictworegionu.pl
Wkrótce kolejne zabytkowe kościoły, architektura drewniana, dwory i pałace, muzea, romantyczne parki, pomniki przyrody, miejsca związane z archeoturystyką, zabytki techniki, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl
Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie 😉 Polub stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeśli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeśli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.
Uwaga, uwaga !!! Poszukujemy starych, przedwojennych zdjęć, pocztówek i innych zbiorów, w tym przypadku ze Strzelec… 😉 Szczegóły znajdziesz pod linkiem – https://dziedzictworegionu.pl/?p=3848 😉
Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).
Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).
O drewnianym kościele w Strzelcach, atrakcjach powiatu i gminy Mogilno, możesz poczytać w moim przewodniku „Skarby regionu: Strzelno, Mogilno, Inowrocław i okolice”, zachęcam do lektury 😉. O tym i innych kościołach, perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie nowej publikacji „Dziedzictwo regionu” …
Portal dziedzictworegionu.pl poleca następujące firmy ze Strzelec, Strzelna, Mogilna, Pakości, Janikowa oraz najbliższego regionu prowadzące działalność, dla branży turystycznej specjalne zniżki:
