Na początku wielkopolskiego szlaku św. Jakuba prowadzącego do Santiago de Compostela, w niewielkiej odległości od Mogilna i Trzemeszna, znajdują się dwie maleńkie miejscowości, które łączy wspólne położenie i historia – Duszno i Wydartowo. Pierwsza wymieniona miejscowość jest starsza, natomiast Wydartowo powstało w połowie XIX wieku po podziale wsi Duszno, od której odłączono południową część gruntów.
Jak tam dojechać? Otóż jadąc samochodem najprościej zjechać z DK nr 15 (pomiędzy Wylatowem a Lubiniem) w kierunku Wydartowa, za przejazdem kolejowym.
Zabytkiem, który pojawi się na naszej trasie jako pierwszy będzie właśnie XIX-wieczny obiekt przemysłowy i zabytek techniki. Mowa tu o zachowanej do dziś, kamiennej kuźni z kominem, która jest symbolem maleńkiego Wydartowa. Zabytek ten znajduje się przy drodze, w centrum wsi, obok remizy OSP. Kuźnię wybudowano w 1856 roku z pozyskanego na budulec kamienia polnego i czerwonej cegły. Pierwszym właścicielem i zapewne budowniczym był ówczesny właściciel gospodarstwa, niemiecki osadnik L. Wehr. To właśnie jego nazwisko znajduje się na elewacji wschodniej budynku. Nieczynny zabytek techniki cechuje charakterystyczny, wysoki komin z założonym na nim bocianim gniazdem.
Bociany nieodłącznie wpisują się w charakter polskiej wsi, szczególnie kujawskiej i wielkopolskiej, są źródłem pozytywnych emocji. Swoje gniazda zakładają zazwyczaj blisko człowieka, a swoim głośnym klekotem zaskarbiają sobie łaski wśród ludzi. Jak donoszą badania, co trzeci bocian pochodzi z Polski. Niektórzy uważają, że reprezentant tego gatunku powinien być umieszczony razem z orłem w godle, bo to z całą pewnością nasz ptak narodowy. Widok kuźni z bocianim gniazdem jest chętnie fotografowany przez turystów i mieszkańców okolicy, zabytek ten doskonale wpisał się w krajobraz tzw. Wału Wydartowskiego.
Obiekt stanowi własność prywatną, można go zwiedzać z zewnątrz, gdyż od ok. dwudziestu lat pełni funkcje magazynowe.
Ciekawostki
W Dusznie warto zatrzymać się i zobaczyć neogotycki kościół św. Doroty z 1865 r., zaledwie 100 m od kuźni. Przed świątynią znajduje się interesująca dzwonnica w formie bramy, a na pobliskim drzewie kapliczka z wizerunkiem Matki Boskiej Licheńskiej.
W niewielkiej odległości od wieży, na obrzeżach lasu dostrzeżemy kamienny obelisk z pamiątkową tablicą – Miejsce Pamięci Czesława Basińskiego – zamordowanego we wrześniu 1939 r. przez Niemców.
Damian Rybak
Fotogaleria – Zabytkowa kuźnia w Wydartowie z bocianim gniazdem:
Atrakcje turystyczne w najbliższej okolicy:
- Bazylika Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła w Trzemesznie,
- Kościół pw. św. Doroty w Dusznie, Miejsce Pamięci Czesława Basińskiego,
- Zabytkowa kuźnia w Sucharzewie i Trzemżalu, Wieża widokowa w Dusznie,
- Miejsce Pamięci i Izba Pamięci w Niewolnie, Miejsce Pamięci w Cytrynowie,
- Miejsce urodzenia Hipolita Cegielskiego w Ławkach,
- Kościół poklasztorny opactwa benedyktynów w Mogilnie,
- Pątniczy kościół pw. św. Jakuba – Fara w Mogilnie,
- Park miejski, jezioro, stary cmentarz komunalny w Mogilnie, Mogiła Powstańców,
- Żelazny most kolejowy w Żabnie, Kunowie,
- Historyczno-etnograficzne muzeum w Chabsku,
- Pałace i dwory w: Kruchowie, Wieńcu, Czarnotulu, Szczeglinie, Bronisławiu,
- Gotyckie kościoły w Kwieciszewie i Gębicach,
- Drewniany kościół w Strzelcach, Wylatowie, Kamieńcu, Niestronnie, Parlinie,
- Jezioro i kąpielisko “Jutrzenka” w Gołąbkach, Jezioro i plaża w Wiecanowie,
- Schrony bojowe z 1939 r. w Bystrzycy przed Mogilnem,
- Bazylika św. Trójcy, Rotunda św. Prokopa, Romańskie Muzeum w Strzelnie,
- i wiele innych atrakcji, o których wkrótce na portalu dziedzictworegionu.pl
Wkrótce kolejne perły architektury, zabytki techniki, zabytkowe kościoły – romańskie, gotyckie i drewniane, dwory i pałace, pomniki przyrody, architektura drewniana, miejsca związane z archeoturystyką, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl
Podobało się? Polub stronę na Facebooku, jeśli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeśli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.
Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).
O zabytkach i atrakcjach gminy Trzemeszno, powiatu Gniezno, szczególnie perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie publikacji „Dziedzictwo regionu” …
Portal dziedzictworegionu.pl poleca następujące firmy z regionu prowadzące działalność, dla branży turystycznej specjalne zniżki:
