Kościół w Dąbrowie, wybudowany w 1912 r. jako zbór protestancki. Fot. Damian Rybak.

Dąbrowa położona jest administracyjnie w powiecie mogileńskim, województwie Kujawsko – Pomorskim, w odległości ok. 10 km na północ od Mogilna oraz ok. 15 km na południe od Barcina. Przez Dąbrowę przebiega droga wojewódzka nr 254 prowadząca do Bydgoszczy (Wylatowo – Brzoza). Dawniej przebiegała tu również trasa linii kolejowej z Mogilna do Barcina. Miejscowość jest siedzibą władz gminnych (gdzie zamieszkuje ok. 4600 osób), znajdują się tutaj liczne instytucje i firmy. Cała gmina leży w obrębie regionu historyczno-etnograficznego nazywanego Pałukami.

Skąd nazwa Dąbrowy?

Nazwa miejscowości pochodzi od gatunku drzewa – dębu, a konkretnie od lasu dębowego zwanego niegdyś Dąbrową. W średniowieczu te tereny były porośnięte lasami liściastymi, z dużą przewagą właśnie dębów. W XIV w. rozpoczęto te obszary leśne, należące do dzisiejszej gminy (sąsiednich również) karczować na masową skalę, z tym właśnie związane są nazwy innych miejscowości, m.in.: Dąbrówka, Drewno, Gaj, Gozdanin.

Ołtarz główny MB Częstochowskiej Królowej Polski, na bocznej ścianie obraz Chrystusa Siewcy. Fot. Damian Rybak.

Trochę historii kościoła i parafii

Dąbrowa nie należy do miejscowości wybitnie atrakcyjnych turystycznie, leży natomiast na trasach komunikacyjnych które prowadzą do zabytków związanych z początkami państwa polskiego, na tzw. Szlaku Piastowskim. W samej Dąbrowie jest kilka miejsc zabytkowych, które stanowią lokalną atrakcję i na pewno warto zwrócić na nie uwagę. Takim obiektem, nie podlega wątpliwości jest neobarokowy kościół w Dąbrowie pod wezwaniem NMP Królowej Polski, z wysoką wieżą zegarową od strony zachodniej. Budynek został wybudowany przez niemieckich protestantów i oddany do użytku jako zbór protestancki 19 września 1912 r. Jest to jeden z kilku (Wszedzień, Kołodziejewo, Janikowo) zachowanych kościołów poluterańskich w najbliższej okolicy. Po II wojnie światowej w 1945 r., świątynia została przekazana do użytkowania przez parafię rzymskokatolicką św. Wawrzyńca w Parlinie. Kościół poświęcono 12 stycznia 1946 r., na mocy dekretu Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie. W  1967 r. w Dąbrowie powstał ośrodek duszpasterski a następnie przekształcono go w parafię Najświętszej Marii Panny Królowej Polski (1969 r). Pierwszym proboszczem został wtedy ks. Jerzy Kowalski, który zarządzał parafią 35 lat.

Architektura i zabytkowe wyposażenie

Świątynia jest budowlą orientowaną, murowaną z cegły czerwonej, jednonawową z piętrem balkonów wzdłuż nawy oraz prezbiterium przesklepionym półkoliście. Od zachodu przylega kwadratowa wieża, nakryta baniastym hełmem zakończonym kulą z krzyżem. Pierwotnie na kościelnej wieży były zawieszone 3 dzwony. Świątynia może pomieścić ok. 1000 wiernych. Oryginalnie cały kościół zdobiły polichromie ścienne. Po dziś dzień zachowały się m.in. witraże ukazujące przymioty oraz atrybuty wiary luterańskiej (m.in. róża Lutra), które są kopiami grafik Albrechta Dürera. Na szczególną uwagę z wyposażenia wnętrza kościoła zasługują: obraz Chrystusa Siewcy z pocz. XX w. (pierwotnie umieszczony w ołtarzu głównym), dwie późnobarokowe rzeźby aniołków z XVIII w., kielich mszalny (1844 r.) oraz 19-głosowe pneumatyczne organy Paula Voelknera z Bydgoszczy z początku budowy zboru (1912 r.).

Grób Pański w okresie Wielkiego Tygodnia przed Wielkanocą. Fot. Damian Rybak.

Kościół dostępny jest dla zwiedzających z zewnątrz, polecam wcześniej umówić się z sympatycznym księdzem proboszczem, który uwielbia podróżowanie i zwiedzanie. Zachęcam również do uczestnictwa we Mszy świętej i zwiedzania przed nabożeństwami (w dni powszednie – godzina 17:00, niedziela – godz. 9:00, 12:00). W parafii obchodzony jest odpust ku czci NMP Królowej Polski (03.V). Miejscowości należące do parafii: Dąbrowa, Parlin (część), Sędowo, Sędówko, Sucharzewo (część), Szubinek. Proboszcz zarządza również sąsiednią parafią w Parlinie.

Inne obiekty o wartości historycznej w Dąbrowie:

  • Kościół ewangelicko–augsburski (1844-45) przy ul. Kasztanowej, wybudowany na miejscu starszego drewnianego kościoła, który spalono w 1835 r.,
  • Dwór (obecnie przedszkole) z końca XIX w. w otoczeniu parku krajobrazowego,
  • Budynek Apteki z końca XIX w. (dawna pastorówka) przy ul. Lipowej,
  • Budynek dawnej mleczarni i tzw. domu listonoszy przy ul. Szkolnej,
  • Budynek dworca kolejowego z 1912 roku, oraz baru przy ul. Centralnej (częściowo spalony i przebudowany).

Damian Rybak

Fotogaleria – kościół NMP Królowej Polski w Dąbrowie:

Zobacz FILM K. Walczaka “Kościół NMP Królowej Polski w Dąbrowie” nakręcony w czterech porach roku:

Więcej takich filmów znajdziesz na SZLAK MOGILEŃSKI 😉

Atrakcje turystyczne w najbliższej okolicy:

Wkrótce kolejne zabytkowe kościoły, pomniki przyrody, dwory i pałace, architektura drewniana, zabytki techniki, miejsca związane z archeoturystyką, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo  ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl

Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie 😉 Polub stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeśli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeśli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.

Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).

Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).

O zabytkach i atrakcjach powiatu Mogilno (gminy Dąbrowa), szczególnie perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie publikacji „Dziedzictwo regionu” … oraz … innych publikacjach 😉

O kościele pw. NMP Królowej Polski z Dąbrowy, oraz innych zabytkach i atrakcjach możesz poczytać w następującej publikacji, którą możesz nabyć w Urzędzie Gminy Dąbrowa 🙂

Uwaga, uwaga !!! Poszukujemy starych, przedwojennych zdjęć, pocztówek i innych zbiorów z Gminy Dąbrowa i najbliższej okolicy, a także dotyczących badań archeologicznych, oraz działań wojennych i powstańczych w regionie 😉 Szczegóły znajdziesz pod linkiem – https://dziedzictworegionu.pl/?p=3848 😉

REKLAMA ! REKLAMA ! REKLAMA !

Portal dziedzictworegionu.pl poleca następujące firmy z regionu prowadzące działalność, dla branży turystycznej specjalne zniżki: