Królewskie miasto Radziejów zostało zbudowane na kujawskich, żyznych ziemiach ok. 1252 r., za czasów Kazimierza księcia Kujawskiego i Łęczyckiego. Dzisiejszy Radziejów to niewielkie, urokliwe powiatowe miasto z 6 tys. mieszkańców, położone na wyniosłym wzgórzu (124 m n.p.m.) i otoczone płaskimi terenami. Miasto leży w południowej części województwa kuj.-pom., oddalone 33 km od Inowrocławia, przy drodze krajowej nr 62 w kierunku Włocławka.
Radziejowskie kościoły (do XVIII w. były cztery świątynie) były bardzo ważnym miejscem dla historii regionu, to właśnie w nich odbywały się sejmiki obu ówczesnych województw kujawskich: brzesko-kujawskiego i inowrocławskiego. Brali w nich udział senatorowie z rady królewskiej, rycerstwo, biskupi a także ziemianie. Podczas obrad zapadały ważne decyzje dla regionu, uchwalano podatki, wybierano przedstawicieli na Sejmik Generalny w Kole, a także ogłaszano pospolite ruszenie.
Dzisiaj skupimy się na jednym z dwóch istniejących kościołów w historycznym Radziejowie. Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP wzniesiono ok. 1331 r., na pogańskim wzgórzu, gdzie wcześniej składano bóstwom ofiary. Nie wiadomo jak pierwotnie wyglądała ta świątynia w XIV w. Fundatorem radziejowskiej fary był arcybiskup krakowski Jan Grot. Świątynia usytuowana jest w najwyższym punkcie miasta, stanowi pomnik zwycięstwa w bitwie pod Płowcami. Kościół doznał wiele kataklizmów – pożarów i zniszczeń wojennych, wielokrotnie odbudowywany zatracił swój pierwotny wygląd. Obecny kościół jest orientowany, murowany z cegły palonej w układzie gotyckim. Dwuprzęsłowe prezbiterium zamknięte trójbocznie ma dobudowaną od północy neogotycką zakrystię z przedsionkiem. Do szerszej i wyższej nawy czteroprzęsłowej przylegają od północy i południa kaplice z 1913 r. (wybudowano je dzięki staraniom ks. M. Grabowskiego), od zachodu natomiast neogotycka kruchta. Prezbiterium przesklepione jest neogotyckim, krzyżowym sklepieniem z dwoma przęsłami. W latach 1723-1864 świątynią opiekowali się O.O. Pijarzy, którzy zajmowali się i prowadzili kolegium – pierwszą wyższą szkołę na Kujawach. Uczelnia ta funkcjonowała do 1819 r., a nauki pobierało ok. 500 uczniów.
Wystrój wnętrza jest neogotycki z XIX w., jednak w ołtarzach wykorzystano fragmenty barokowej snycerki i rzeźby, uratowane ze zniszczonego wcześniej kościoła. W bocznym ołtarzu, po lewej stronie znajduje się płaskorzeźba patronki kościoła – Matki Boskiej Szkaplerznej z przełomu XVIII/XIX w., w ołtarzu kaplicy północnej – św. Stanisław i św. Sebastian z XVIII w., w kaplicy południowej krucyfiks z XVI stulecia. Ze sprzętu liturgicznego najcenniejsza jest późnogotycka monstrancja wieżyczkowa z XVI w. z barokową puszką, popiersiem Boga Ojca i gołębicą oraz figurkami św. Piotra i Stanisława, biskupa, Łukasza i Mateusza z XVII w. (stopę dorobiono w XIX w.).
Radziejowska Fara Wniebowzięcia NMP jest pomnikiem życia religijnego i narodowego w historii Państwa Polskiego. Świątynię można zwiedzać po wcześniejszym zgłoszeniu telefonicznym pod nr. – 54 285 35 57. Msze św. odbywają się: w dni powszednie – godz. 7:00 i 18:00, niedziela – 7:30, 9:00, 10:30, 12:00, 16:00. W parafii obchodzony jest odpust ku czci Wniebowzięcia NMP.
Ciekawostki:
W Radziejowie warto zwiedzić także Izbę Regionalną Towarzystwa Miłośników Kujaw w budynku dawnej plebani oraz drugą świątynię pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.
Atrakcje turystyczne w najbliższej okolicy:
- Kościół klasztorny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Radziejowie,
- Izba Regionalna Towarzystwa Miłośników Kujaw,
- Gotycki kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Brześciu Kujawskim,
- Kościół poklasztorny pw. św. Michała Archanioła w Brześciu Kujawskim,
- Wystawa multimedialna “Wahadło czasu” w BCKiH,
- Muzeum Techniki Rolniczej w Redczu Krukowym,
- Grobowce megalityczne w Sarnowie, Wietrzychowicach i Gaju Stolarskim,
- Płowce – miejsce historycznej bitwy z 1331 r.,
- Romański kościół pw. św. Wawrzyńca w Kościelnej Wsi,
- Romańska kolegiata pw. śś. Piotra i Pawła,
- Jezioro Gopło, Statek „Rusałka”, Mysia Wieża,
- Grodzisko w Mietlicy, Muzeum motocykli MotoSojuz w Dobre Wieś,
- Atrakcje turystyczne i zabytki we Włocławku,
- i wiele innych atrakcji, o których wkrótce na portalu dziedzictworegionu.pl
Damian Rybak
Fotogaleria – Kościół farny pw. Wniebowzięcia NMP w Radziejowie:
Wkrótce kolejne zabytkowe kościoły, zabytki techniki, dwory i pałace, muzea, romantyczne parki, pomniki przyrody, architektura drewniana, miejsca związane z archeoturystyką, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl
Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie 😉 Polub / obserwuj stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeśli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeśli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.
Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).
Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).
O zabytkach i atrakcjach powiatu i gminy Radziejów (o kościołach pisałem w publikacji o Szlaku Piastowskim), szczególnie perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie publikacji „Dziedzictwo regionu” … 😉
Jeśli chcesz mieć reklamę pod tym artykułem swojej działalności gospodarczej skontaktuj się z naszą redakcją, dla branży turystycznej (hotele, restauracje, przewozy autokarowe, usługi turystyczne itp.) oferujemy specjalne zniżki, a dla pozostałych firm najniższe ceny w okolicy, szczególnie z gminy Radziejów 😉 😉 😉