Kwieciszewo – wieś przy DK nr 15, administracyjnie położona w gminie Mogilno, przez którą przepływają dwie rzeki: Panna i Noteć Zachodnia wpadająca na północy wsi do Jeziora Bronisławskiego. Przez miejscowość przebiega historyczna granica oddzielająca Wielkopolskę od Kujaw. Do czasów współczesnych Kwieciszewo zachowało miejski charakter, świadczy o tym układ przestrzenny (trójkątny rynek) oraz zachowane zabytki architektury.
Wieś pierwotnie była osadą targową, następnie własnością książęcą (w 1144 r. w Kwieciszewie odbył się zjazd książąt dzielnicowych z księżną Salomeą – matką i wdową po Bolesławie Krzywoustym), od 1145 r. własnością kanoników regularnych w Trzemesznie, w 1342 r. otrzymała lokację miejską z rąk króla Kazimierza Wielkiego, którą utraciła podczas zaborów w 1873 r.
Późnoklasycystyczny kościół ewangelicki
W miejscowości znajdują się dwa zabytkowe kościoły – ewangelicki z początku XIX w. (1834 r.) i kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny z XVI w. Kościół poewangelicki wybudowano w cegle, w stylu późnoklasycystycznym, zwrócony prezbiterium ku południu. Prezbiterium zamknięte jest wielobokiem, z zakrystią od zachodu, a do prostokątnej nawy głównej przylega czterokondygnacyjna wieża od północy. Obecnie kościół jest nieużytkowany. Od kilku lat planuje się w nim utworzyć centrum promocji i muzeum pogranicza kujawsko-wielkopolskiego, jednak temat cały czas się nie rozwija.
Kościół parafialny w stylu prowincjonalnego gotyku
Kościół pw. św. Marii Magdaleny zbudowano w stylu późnogotyckim na najwyższym wzniesieniu miejscowości. Świątynia została wzniesiona z fundacji kapituły gnieźnieńskiej w 1522 r. (na miejscu wcześniejszej zbudowanej ok. 1326 r.), a konsekrowano ją w 1622 r. W tym roku przypada 500-lecie budowy oraz 400-lecie konsekracji parafialnej świątyni, galerię zdjęć z tych uroczystości można zobaczyć na stronie Archidiecezji Gnieźnieńskiej. Jest to budowla jednonawowa, orientowana, murowana z cegły, a do budowy czworokątnego prezbiterium użyto także kamienia polnego. Nawę główną, pierwotnie trójprzęsłową, przedłużono o jedno przęsło ku zachodowi w 1913 r. Kościół jest oszkarpowany z zewnątrz, a w szczytach (od wschodu i zachodu) udekorowany blendami.
Kościół był wielokrotnie odnawiany po pożarach w latach 1708, 1833, 1877, 1905 i 1945. W zakrystii, na jednej ze ścian znajdują się stare napisy dotyczące historii świątyni. W ołtarzu głównym warto zwrócić uwagę na kopię obrazu Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 2 poł. XVI w., namalowaną przez Leona Torwirta z Torunia, nazywaną przez mieszkańców Matką Boską Kwieciszewską. Pod chórem, na suficie znajduje się historyczne malowidło, które powstało prawdopodobnie na tysięczną rocznicę obchodów Chrztu Polski. Natomiast na jubileusz 1050-lecia tego ważnego wydarzenia w dziejach polskiego narodu, do parafii sprowadzono relikwie św. siostry Faustyny.
Tablica upamiętniająca zwycięstwo pod Wiedniem
Mieszkańcy kwieciszewskiej parafii zawsze dumnie obchodzili historyczne rocznice. W kruchcie kościoła znajduje się wmurowana żeliwna tablica upamiętniająca 200-lecie zwycięstwa Jana III Sobieskiego pod Wiedniem, które obchodzono w 1883 r. W kraju pozostającym wówczas pod zaborami obchody te stały się prawdziwą manifestacją narodową. „VENI * VIDI * DEUS * VICIT” – tymi słowami Jan III miał listownie oznajmić papieżowi o swoim zwycięstwie pod Wiedniem. Jednak powiedzenie to jest znacznie starsze od Sobieskiego.
W podobny sposób cesarz Karol V (1500–1558) odniósł się do zwycięstwa w bitwie pod Muhldorf w 1547 r.; powiedział wtedy: „Veni, vidi, Deus vicit – Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężył Bóg”. Wcześniej, bo w 47 r. p.n.e., po bitwie pod Zelą, Juliusz Cezar powiedział: „Veni, vidi, vic – Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem”. Po drugiej stronie kruchty znajduje się druga tablica poświęcona śp. ks. proboszcza Stanisława Kubińskiego, który złożył swoje życie za Wiarę i Ojczyznę zamęczony gazem w Dachau w 1942 r.
Ciekawostki
Obok świątyni znajduje się murowana z cegły dzwonnica z dwoma dzwonami. Jeden z dzwonów kościelnych odlał w 1711 r. toruński ludwisarz Henryk Wreden (ludwisarz ten odlewał także dzwony do Strzelna i Ostrowa).
Wokół kościoła funkcjonował cmentarz, na którym spoczywają najstarsze pochówki dawnych mieszkańców Kwieciszewa i okolicy. Na przykościelnej nekropoli grzebano ludność do początku XIX wieku.
Atrakcje turystyczne w najbliższej okolicy:
- Pobenedyktyński, romański kościół klasztorny w Mogilnie,
- Gotycki kościół farny pw. św. Jakuba w Mogilnie,
- Park miejski nad jeziorem, fontanna, pomniki,
- Polskie schrony bojowe z 1939 r. w Bystrzycy pod Mogilnem,
- Stary cmentarz komunalny w Mogilnie, Mauzoleum,
- Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Mogilnie,
- Poewangelicki kościół NMP Królowej Polski w Dąbrowie,
- Żelazny most kolejowy w Kunowie, Żabnie, Pakości, Przedbojewicach,
- Historyczno-etnograficzne muzeum w Chabsku,
- Pałace i dwory w: Czarnotulu, Szczeglinie, Bronisławiu, Parlinie, Dąbrowie, Żegotkach,
- Zabytkowe kościoły w: Gębicach, Siedlimowie, Janikowie Ostrowie, Orchowie,
- Drewniany kościół w Strzelcach, Wylatowie, Kamieńcu, Niestronnie, Parlinie, Rechcie,
- Jezioro Mogileńskie, Jezioro i plaża w Wiecanowie,
- Bazylika św. Trójcy, Rotunda św. Prokopa, Romańskie Muzeum w Strzelnie,
- Bazylika pw. Wniebowzięcia NMP w Trzemesznie,
- Wieża widokowa i kościół w Dusznie, zabytkowa kuźnia w Wydartowie,
- Kuźnia w Sucharzewie, Sanktuarium Matki Bożej w Markowicach,
- i wiele innych atrakcji, o których wkrótce na portalu dziedzictworegionu.pl
Damian Rybak
Fotogaleria – zabytkowy kościół pw. św. Marii Magdaleny w Kwieciszewie:
Wkrótce kolejne zabytkowe kościoły – romańskie, gotyckie i drewniane, pomniki przyrody, architektura drewniana, zabytki techniki, dwory i pałace, miejsca związane z archeoturystyką, parki miejskie, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl
Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie 😉 Polub stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeśli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeśli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję.
Uwaga, uwaga !!! Poszukujemy starych, przedwojennych i powojennych zdjęć, pocztówek i innych zbiorów… (w tym przypadku dotyczących Kwieciszewa, kościoła parafialnego i ewangelickiego, oraz najbliższej okolicy ) 😉
Szczegóły znajdziesz pod linkiem – https://dziedzictworegionu.pl/?p=3848 😉
Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią wcześniejszych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).
Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).
O zabytkach i atrakcjach powiatu i gminy Mogilno, szczególnie perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, możesz zgłębić swoją wiedzę w niektórych z poniższych wydawnictw, a także będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie publikacji „Dziedzictwo regionu” …
Większość publikacji można zakupić w Strzelnie (PTTK, Muzeum, Kancelaria parafialna) i innych punktach na Szlaku Piastowskim.
Portal dziedzictworegionu.pl poleca następujące firmy z regionu prowadzące działalność, dla branży turystycznej specjalne zniżki, a dla pozostałych firm najniższe ceny w okolicy:
