Gocanowo to pięknie położona miejscowość nad malowniczym jeziorem (o tej samej nazwie), na skraju rezerwatu przyrody „Nadgoplański Park Tysiąclecia”, zaledwie 5,5 km na południowy wschód od legendarnej Kruszwicy. Wieś ma świetną lokalizację komunikacyjną, przy drodze krajowej nr 62 Włocławek – Kruszwica, na trasie Szlaku Piastowskiego.
Pierwsze wzmianki pisane o Gocanowie pochodzą aż z 1065 roku. W kronikach Jana Długosza pojawia się informacja o Andrzeju z Gocanowa. Niewiele zachowało się źródeł pisanych z początków wsi, wiemy jednak, że w 1282 r. arcybiskup gnieźnieński nadał ją klasztorowi cystersów w Łęknie, a w 1489 r. należała już do parafii Chełmce, natomiast od 1595 r. była w prywatnych rękach (wieś dzierżawili m.in. Kałudzcy, Rudniccy).
Zespół pałacowy w Gocanowie
Najważniejszym zabytkiem i atrakcją turystyczną Gocanowa jest jeden z ładniejszych na Kujawach Zachodnich zespół dworsko-parkowy, który składa się z odnowionego pałacu, budynku bankietowo-hotelowego i parku krajobrazowego. Historia zespołu dworsko-pałacowego sięga 1785 r. (wzmianki w Księgach Grodzkich/wieczystych). Pierwszym znanym właścicielem był Isidor Zakrzewski. Sam dwór pochodzi z początku XIX w. (lata 20.), wybudowano wtedy tu parterowy budynek. Dobra gocanowskie stanowiły wówczas własność Adolfa Lehmanna-Nitsche, następnie jego spadkobierców, od 1912 r. były własnością Państwa Polskiego – Komisji Osiedleńczej dla Prus Zachodnich i Poznania, od 1920 r. przeszły w ręce Skarbu Państwa, a obecnie są administrowane przez prywatnych właścicieli. Dwór został gruntownie wyremontowany: pierwszy raz w latach 1974-1976, a także w ostatnich latach, po zakupieniu zespołu dworsko-pałacowego przez nowych właścicieli.
Trochę architektury głównego budynku
Pałac w Gocanowie to parterowy budynek z piętrowym ryzalitem (poprzedzonym czterokolumnową werandą) o łącznej powierzchni użytkowej prawie 1100 m2 z zagospodarowanymi piwnicami. Budynek jest murowany, nakryty dwuspadowym dachem, pokrytym gontem bitumicznym. Pałac znany jest na Kujawach Zachodnich, gdyż jest to unikatowa nieruchomość z oryginalnymi witrażowymi drzwiami, wewnętrzną posadzką mozaikową z XIX wieku w stylu architektury eklektycznej. W środku znajdują się sale bankietowe na ok. 100 osób, a na piętrze (poddaszu) pokoje gościnne z łazienkami. Podziemia podczas ostatnich prac konserwatorsko-budowlanych zostały zaadoptowane na część gastronomiczną i biurową. W rezydencji do niedawna funkcjonowała restauracja i hotel.
Apartament małżeński i jego atrakcje
Największą atrakcją dla nowożeńców (lub gości hotelowych) jest łóżko znajdujące się w apartamencie małżeńskim, w którym prawdopodobnie sypiał sam cesarz Napoleon, oraz szafka, gdzie Marysieńka trzymała leki i sole trzeźwiące. Wyposażenie to, zakupił współcześnie z różnych wyprzedaży aktualny właściciel budynku. Napoleon w samym dworze raczej nie gościł, jednak na Kujawach kilka miejscowości osobiście odwiedził, ale to już historia na inny artykuł.
Prywatni właściciele do zespołu dworsko-pałacowego wybudowali nowy budynek (kilkuletni) z przeznaczeniem na bankiety, wesela, oraz inne wydarzenia kulturalno-rozrywkowe. Jednocześnie w dwóch salach może brać udział nawet 300 osób na parterze. Budynek posiada również zaplecze hotelowe na piętrze (24 pokoje gościnne), natomiast w części piwnicznej znajduje się kompletne wyposażenie do działalności gastronomicznej.
Park krajobrazowy otaczający dwór
Zabytkowy dwór, szczególnie jego otoczenie ozdabia park krajobrazowy z pocz. XIX w. o powierzchni 6,3 ha. Park znajduje się w swoich dawnych granicach, całkowicie na terenie Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia (zmieniony jest jedynie układ dróg i wodny). Cenny drzewostan reprezentują popularne na Kujawach parkowe gatunki. Na szczególną uwagę zasługują: dęby i wiązy szypułkowe, zwisające wierzby białe, jesiony wyniosłe, oraz iglaki, głównie świerki i modrzewie europejskie.
To ciekawe, wręcz magiczne miejsce z dworskim klimatem i pięknym kawałkiem historii obecnie jest nieczynne. Nie funkcjonuje restauracja ani hotel, turysta może jedynie obejść dwór dookoła i zajrzeć do parku. Właściciele cały kompleks dworsko-pałacowy, z wyposażeniem wnętrza wystawili na sprzedaż.
Atrakcje turystyczne w Kruszwicy i najbliższej okolicy:
- Mysia Wieża – symbol Kruszwicy, kruszwickie murale,
- Romańska kolegiata pw. św. Piotra i Pawła w Kruszwicy,
- Statek „Rusałka”, grobowiec w kształcie piramidy w Górze,
- Nadgoplański Park Tysiąclecia z muzeum, Jezioro Gopło,
- Pałac w Kobylnikach, Sukowach, Ostrowie, Żegotkach, Górkach,
- Wiatrak koźlak w Chrośnie, Ostrowie, Wilczogórze,
- Drewniany kościół w Strzelcach, Wylatowie, Siedlimowie, Kościeszkach, Rechcie,
- Kościół w Piaskach, Ostrowie nad Gopłem, Chełmcach, Sławsku Wielkim,
- Grodzisko w Mietlicy, Sanktuarium MB Bolesnej w Skulsku,
- Płowce – miejsce historycznej bitwy z 1331 r.,
- Kościół pw. Wniebowzięcia NMP – Fara w Radziejowie,
- Kościół klasztorny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Radziejowie,
- MotoSojuz, muzeum starych motocykli w Dobre Wieś,
- Izba Regionalna Towarzystwa Miłośników Kujaw w Radziejowie,
- Płowce – miejsce historycznej bitwy z 1331 r.,
- Bazylika św. Trójcy, Rotunda św. Prokopa, Romańskie Muzeum w Strzelnie,
- „Askaukalis” – prahistoryczna osada w Kruszy Zamkowej,
- Inowrocław – romański kościół Imienia NMP, Gotycka Madonna Uśmiechnięta,
- Park Solankowy, Tężnie solankowe, Muzeum im. J. Kasprowicza,
- Sanktuarium Matki Bożej Pani Kujaw w Markowicach,
- i wiele innych atrakcji, o których wkrótce na portalu dziedzictworegionu.pl
Damian Rybak
Fotogaleria – zespół dworsko-parkowy w Gocanowie:
Wkrótce kolejne dwory i pałace, zabytkowe kościoły, zabytki techniki, muzea, romantyczne parki, pomniki przyrody, architektura drewniana, miejsca związane z archeoturystyką, perły architektury, cuda natury, skarby kultury oraz turystyczne szlaki z Kujaw, Pałuk i Wielkopolski, a także atrakcje i ciekawostki z regionu, stanowiące niepodważalne dziedzictwo ;), bądźcie zatem na bieżąco korzystając ze strony dziedzictworegionu.pl
Jeśli podobał Wam się artykuł – nie przechodź obok niego obojętnie 😉 Obserwuj lub polub stronę na Facebooku (zostaw łapkę w górę lub serducho), jeśli masz jakieś pytanie – zostaw tam komentarz, a jeśli chcesz się podzielić informacją ze swoimi znajomymi – po prostu udostępnij innym na profilach społecznościowych, za co z góry dziękuję 😉
Uwaga, uwaga !!! Poszukujemy starych, przedwojennych i powojennych zdjęć, pocztówek i innych zbiorów… (w tym przypadku dotyczących kościołów i innych zabytków z gminy Kruszwica i sąsiednich gmin, również badań archeologicznych i nieistniejących atrakcji) 😉 Szczegóły znajdziesz pod linkiem – https://dziedzictworegionu.pl/?p=3848 😉
Żaden fragment niniejszego artykułu, który jest częścią innych publikacji autora, nie może być reprodukowany w formie elektronicznej, zapisywany w systemach pamięciowych, systemach fotokopii, nagrań lub innych metodach bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich (może być jednak udostępniany na profilach społecznościowych z podaniem źródła – dziedzictworegionu.pl).
Prawa autorskie związane z witryną internetową dziedzictworegionu.pl podlegają ochronie Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 24, Poz.83 ze zm.).
O zabytkach i atrakcjach gminy Kruszwica (pisałem w publikacjach o Szlaku Piastowskim), o dziedzictwie historycznym i przyrodniczym tych terenów: perłach architektury, cudach natury, skarbach kultury czy też zabytkach techniki, archeologii i historii, będziesz mógł poczytać w przygotowywanej przeze mnie publikacji „Dziedzictwo regionu” … 😉
Jeśli chcesz mieć reklamę pod tym artykułem swojej działalności gospodarczej skontaktuj się z naszą redakcją, dla branży turystycznej (hotele, restauracje, przewozy autokarowe, usługi turystyczne itp.) oferujemy specjalne zniżki, a dla pozostałych firm najniższe ceny w okolicy, szczególnie z gminy Kruszwica 😉 😉 😉